Cookies 🍪

Deze site gebruikt cookies waar we je toestemming voor nodig hebben. Meer informatie

Openingsscène van La la Land. Mensen dansen bovenop hun auto's, die stil staan op een viaduct.

Design en toegankelijkheid: dans of strijd?

door Guido Bootz

Iedereen zou een website goed moeten kunnen gebruiken. Toch blijkt dat vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Want met het streven naar optimale toegankelijkheid aan de ene kant, en een onderscheidende merkbeleving aan de andere kant, gaat het vinden van de juiste balans niet altijd vanzelf.

Openingsscène La La Land (Lions Gate/Everett Collection, 2016)

Het digitale domein staat bol van conventies en richtlijnen die kunnen bijdragen aan een laagdrempelige gebruikerservaring. Maar wat blijft er dan nog over van dat onderscheidende, vooruitstrevende webdesign?

Om van een potentiële designstrijd een liefdevolle dans te maken is het daarom belangrijk om te weten waar al deze conventies vandaan komen en welk doel ze dienen. Maar eerst geven we een beknopte uitleg van beide begrippen.

Wat is wat?

Digitale toegankelijkheid houdt in dat een website of app makkelijk te gebruiken is door iedereen. Het online equivalent van een gebouw zonder drempels en met brede gangen en heldere bewegwijzering. Het gaat dus om functionaliteit, duidelijkheid en gemak – ook voor mensen met een beperkt gezichtsvermogen of andere aandoening.

Met design bedoelen we in dit geval de visuele en tekstuele aspecten die je inzet om een bepaald gevoel of associatie op te roepen. Denk bijvoorbeeld aan kenmerken en elementen die onderdeel uitmaken van een herkenbare huisstijl.

Een bekend voorbeeld is de website van Booking.com. Om jou zo ver te krijgen een accomodatie te boeken, vuren ze direct na je eerste zoekactie al tal van opvallende  berichten op je af. Roodgekleurde teksten en alarmerende cijfers schreeuwen om aandacht. Allemaal designkeuzes om het gevoel van urgentie bij de klant vergroten. Maar of jouw gebruikerservaring daar nou beter van wordt…

Waar moet je minimaal rekening mee houden?

In deze blog praten we je bij aan de hand van drie uitgangspunten. Zie het als de minimale ondergrens van toegankelijk webdesign. Je kunt ze ook gebruiken als handvatten om te bepalen welke aspecten belangrijk zijn, mocht je je website willen optimaliseren.

1. De doelgroep

Je doelgroep: de mensen voor wie je het uiteindelijk doet. Bij het ontwerpen en bouwen van een website helpt het om de volgende vragen te stellen. Welke eisen of wensen heeft je doelgroep? Zijn er aspecten die de gebruiksvriendelijkheid van je product in de weg zitten? En hoeveel impact heeft het? Pas als je antwoord hebt op deze vragen, kun je voorzichtig inschatten of je website ook daadwerkelijk voldoet aan de behoeften van je gebruikers. En als je echt zeker wilt zijn van je zaak (dat wil je!) gaat er niets boven het zorgvuldig testen van de website met eindgebruikers.

2: Online marketing

Ook vanuit online marketing-oogpunt is het verstandig om de structuur en content van je website zo toegankelijk mogelijk in te richten. Je zoekmachine kijkt namelijk mee: een website die goed scoort op toegankelijkheid zal beter vindbaar zijn. Belangrijk om te benadrukken hierbij is dat goede vindbaarheid van meer afhankelijk is dan alleen de gebruiksvriendelijkheid. Ook inhoudelijke aspecten als taalgebruik, relevantie en leesbaarheid zijn van doorslaggevend belang.

3: Algemene noodzaak

Voordat Esmeralda zich als Online Marketeer aansloot bij Merkactivisten, deed ze al onderzoek naar digitale toegankelijkheid. In de verkennende fase kwam naar voren dat een op de acht Nederlanders te maken heeft met een functiebeperking. Je kunt dus gerust stellen dat het beter accomoderen van mensen met een auditieve, visuele of verstandelijke beperking geen luxe is, maar een absolute must

Een op de acht mensen in Nederland leeft met een functiebeperking.
- bron: Rijksoverheid.nl

Voor het beoordelen van toegankelijkheid zijn richtlijnen opgesteld: de WCAG (Web Content Accessibility Guidelines). Sinds 2018 zijn deze al verplicht voor overheidsinstellingen, en vanaf juni 2022 zal deze maatstaf ook gaan gelden voor andere bedrijven en (semi)publieke organisaties zoals banken, webshops, internet- en telecomproviders en vervoersbedrijven. 

Geeft dit alle andere bedrijven een vrijbrief om te doen wat ze willen? Ja en nee. Je hoeft niet te voldoen aan de WCAG, maar het beste is natuurlijk als álle websites rekening houden met mogelijke beperkingen binnen de doelgroep(en). Alleen op die manier optimaliseer je de gebruikerservaring en sluit je geen enkele gebruiker uit. Dit is dus voor zowel de gebruiker als website-eigenaar de beste uitkomst.

Omdat onze afhankelijkheid van digitale communicatie blijft groeien is ook het veld van toegankelijkheid volop in beweging. En hoewel dit in het designproces misschien niet altijd zo voelt, is het conformeren aan best practices een kans om je diensten voor iedereen beter te maken. Want als je mensen met een beperking helpt, leidt dat over het algemeen ook tot een betere ervaring voor je andere gebruikers. Bovendien sta je er met je merk ook nog eens goed op!

Een stap terug en twee vooruit

Kortom: in tijden waarin inclusieve communicatie actueler is dan ooit, kun je het je niet meer permitteren om toegankelijkheid als bijzaak te beschouwen. Als je als bedrijf een stapje terug doet om je te verplaatsen in je doelgroep – en iedereen die daar deel van uitmaakt – gaat het je digitale communicatie én merkbeleving dus minstens twee stappen vooruitbrengen.

Het is de uitdaging een design te ontwikkelen dat én onderscheidend en aansprekend is, én de gebruiker op diens wenken bedient. Gelukkig kun je ook aan je huidige website continu blijven schaven. Heb je een vraag of wil je sparren over de toegankelijkheid van jouw website? Neem contact op, dan helpen we je graag verder.

Sustainability reporting.

Ieder bedrijf een sustainability report (waarom en hoe)